Туган як
-4 °С
Болытлы
Барлык яңалыклар
Мәгариф
19 сентябрь , 15:20

Телне өйрәнүгә тагын бер адым

Шәһәрнең 9нчы мәктәбендә «Урал батыр» яшь әкиятчеләр һәм башкорт халык эпик хикәясен башкаручылар конкурсына әзерлек башланды.  

Телне өйрәнүгә тагын бер адым
Телне өйрәнүгә тагын бер адым

Башкорт теле һәм әдәбияты укытучысы Гәүһәр Шакирова бәйгегә хәзерлек чараларына башы белән чумды. Ул Башкортстанның атказанган укытучысы, «Хатын-кыз — педагог» номинациясендә Рабига Кушаева исемендәге «Хатын-кыз — милләт анасы» медале белән бүләкләнгән педагог. Аның кул астында тәрбияләнүчеләр арасында җитди белем алуда һәм иҗади конкурсларда уңышка ирешкән балалар шактый. Башкорт теле буенча Бөтенрусия мәктәп укучылары олимпиадасы призеры Ирина Бабенконы, дөнья халыклары телләрендә «Урал батыр» эпосын башкару буенча республика конкурсында җиңүче Давид Самсонянны аерым билгеләп үтәргә мөмкин.

— Телне ярату өчен халыкның мәдәниятен белергә кирәк. Бу ышану минем эшемнең нигезендә ята. Йолалар, бәйрәмнәр, спектакльләр аша этномәдәни тәрбия һәм укыту балаларда телгә карата мәхәббәт уята, — диде Гәүһәр Галиәкбәр кызы.

Шуңа күрә педагог үз эшчәнлегенең иҗади өлешенә дулкынланып якын килә. Үз вакытында ул мәктәп базасында «Карга боткасы» шәһәр бәйрәмен оештырган кеше. Чарага шәһәрнең барлык мәгариф учреждениеләре вәкилләре килгән. «Күке чәе» — укучылар күңелендә калган тагын бер язгы бәйрәм. Халык гореф-гадәтләрен чагылдырган әлеге чаралар башкорт телендә узган.

Халыкның көнкүрешенә, тарихына, гореф-гадәтләренә чумып, балалар телне тизрәк үзләштерә, дип ышана педагог.

Гәүһәр Галиәкбәр кызы дәресләрендә ул еш кына инсценировкаларга мөрәҗәгать итә. Сыйныфтагы һәр рәт үзенең мини-спектаклен әзерли. Һәркемнең үз режиссеры, рәссам-бизәүчесе, артистлары... Балаларга кызык. Алар рольләрне өйрәнәләр, реквизитлар, костюмнар әзерлиләр. Мавыктыргыч тамаша килеп чыга.

— Бу уен, берьюлы уку да, — дип нәтиҗә ясый Гәүһәр Шакирова.

Аның эшчәнлегендә «Урал батыр» эпосын башкаручылар конкурсы аерым урын алып тора. Ул анда катнашучылар белән төрле елларда Уфага, Бөрҗән районына, Ишембайга ярышларга бара.

Бу чарага мәктәптә ел саен әзерләнәләр һәм һәрвакыт уңышка өметләнәләр. Репетицияләрне Гәүһәр Галиәкбәр кызы дәрестә дә үткәрә: тамашачылар роленә кергән балалар үз шелтәләрен ясыйлар һәм оригиналь иҗади чишелешләр тәкъдим итәләр.

Педагог башкорт биюләрен бик яхшы башкара һәм бу сәнгатькә «Башкортча биибез» интерактив курс дәресләрендә үз шәкертләрен дә өйрәткән.

— Октябрьскийда күренекле чара — Курай бәйрәме уза. Безнең педагоглар һәм, минем уйлавымча, балалар да анда йөриләр. Бу да халык мәдәниятенә, димәк, аның теленә мәхәббәт формалаштыру чарасы, — диде Гәүһәр Шакирова. — Башкорт теленнән халыкара диктантны укучылар гына түгел, бөтен педагогик коллективыбыз да яза. Күптән түгел генә Милли костюм көне генә үтте: мәктәптә балалар, укытучылар кебек үк, милли костюмнар киеп йөрделәр. Һәм, әлбәттә, болар барысы да балаларның башкорт телен теләп өйрәнүенә тирән йогынты ясый.

Гүзәл Латыйпова, шәһәр мәгариф бүлегенең мәгълүмат-методика кабинеты методисты:

— Октябрьскийда башкорт телен популярлаштыру буенча зур эш алып барыла. «Урал батыр» яшь әкиятчеләр һәм башкорт халык эпик хикәясен башкаручыларның, «Исәнме, исәнме, әкият!» Башкортстан халыкларының туган телләрендә дөнья халыклары әкиятләрен яшь башкаручыларның төбәкара бәйгеләрнең шәһәр этаплары, «Яшь йолдызчыклар» яшь вокалистларның, шул исәптән башкорт телендә башкаручыларның шәһәр конкурсы. Әлеге исемлеккә «Минем шәҗәрә» иҗади эшләр конкурсы да керә: балалар үз шәҗәрәләрен төзиләр, ә җиңүчеләр исә «Шәҗәрә бәйрәме» шәһәр бәйгесендә чыгыш ясыйлар. Өченче ел рәттән Октябрьскийда «Төньяк-Көнбатыш башкортларының теле һәм мәдәнияте» Республика фестиваль-конкурсы уза. Бу чаралар башкорт телен, башкорт халкының мәдәниятен һәм тарихын өйрәнүгә зур кызыксыну уята.

Радий Хәбиров, Башкортстан Башлыгы:

— Без башкорт телен өйрәнү белән кызыксынуны арттыру өчен, бигрәк тә балалар һәм яшьләр арасында, күп нәрсә эшлибез. Алар — яңа, заманча укыту методикасы, мәктәпләрдә яшь укытучылар, массакүләм мәгълүмат чараларында якты проектлар, без коммерциячел булмаган оешмаларга бирә торган грантлар. («ВКонтакте» битеннән алынды)

Резеда НУРТДИНОВА

 

Автор:Аида Ханнанова
Читайте нас: